1. Tác dụng của cỏ ngọt
Mặc dù là một loại thảo mộc mới được trồng ở châu Á, nhưng cỏ ngọt đang dần được nhiều thầy thuốc Đông y sử dụng phối hợp với các vị thuốc truyền thống trong các bài thuốc. Qua thực tiễn sử dụng, các thầy thuốc Đông y đã đúc kết ra nhiều tính chất của vị thuốc này.
Trong Đông y, cỏ ngọt còn được gọi với tên điềm cúc, điềm diệp cúc, có vị ngọt, tính bình, có tác dụng sinh tân chỉ khát, có thể giáng huyết áp, trị tiêu khát.
Theo các nghiên cứu, cỏ ngọt có thành phần chứa các steviol glycoside, có độ ngọt gấp 200–300 lần so với đường mía nhưng không cung cấp calo, là lựa chọn lý tưởng để thay thế đường mía, đặc biệt thích hợp với người mắc đái tháo đường và những ai cần kiểm soát cân nặng.
Bên cạnh đó, cỏ ngọt có tác dụng giúp hạ đường huyết, hỗ trợ kiểm soát huyết áp, phòng ngừa béo phì, điều trị rối loạn chuyển hóa lipid – những yếu tố nguy cơ gây nhiều loại bệnh nguy hiểm hiện nay.
Lá cỏ ngọt chứa các hợp chất polyphenol, có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm, giúp bảo vệ tế bào, ngăn ngừa các bệnh mạn tính. Cỏ ngọt có thể kích thích tiết nước bọt và dịch tiêu hóa, từ đó giúp cải thiện tiêu hóa, tăng cảm giác thèm ăn.
Một số thành phần trong cỏ ngọt cũng được cho là có khả năng nâng cao sức đề kháng của cơ thể, hỗ trợ điều trị ung thư và kháng khuẩn nhẹ.
Dù mới được trồng phổ biến ở châu Á, cỏ ngọt đã sớm được giới y học cổ truyền ứng dụng, phối hợp với các vị thuốc khác trong điều trị.
2. Một số phương pháp sử dụng cỏ ngọt
Cỏ ngọt ngày nay có thể sử dụng dưới nhiều dạng khác nhau. Bên cạnh những phương pháp cần kỹ thuật cao như chiết xuất lá cỏ ngọt, đường cỏ ngọt… cỏ ngọt còn có thể sử dụng dưới dạng lá tươi hoặc khô, phối hợp cùng một số loại thảo dược quen thuộc tạo thành những thức uống vừa ngon miệng lại có lợi cho sức khỏe.
2.1 Cỏ ngọt kết hợp với trà hoa la hán, trà sơn mật, bạc hà, hoa lưu ly
Cỏ ngọt chứa steviol glycoside, có thể thay thế đường, giúp giảm gánh nặng chuyển hóa cho gan; trà hoa la hán giàu chất chống oxy hóa, giúp thanh phế nhuận táo, thúc đẩy thải độc trong cơ thể; trà sơn mật có tác dụng thanh nhiệt giải độc, hỗ trợ cải thiện các vấn đề về da do can hỏa vượng; tinh dầu trong lá bạc hà có thể sơ tán phong nhiệt, cải thiện chứng hôi miệng, khó chịu tiêu hóa; hoa lưu ly chứa nhiều vitamin A và khoáng chất, giúp giảm mỏi mắt.
Tác dụng: Bài trà này kết hợp các loại thảo mộc có công năng dưỡng can minh mục, thanh nhiệt giải độc, bài độc dưỡng nhan.
2.2 Cỏ ngọt kết hợp với trà hoa hồng, sơn tra
Cỏ ngọt giúp dưỡng âm sinh tân, cải thiện chức năng tỳ vị; hoa hồng có tác dụng hành khí hoạt huyết, giúp giải uất khí ở can; sơn tra giàu acid hữu cơ và pectin, thúc đẩy tiết dịch vị, kiện tỳ tiêu thực.
Tác dụng: Ba vị phối hợp giúp sơ can lý khí, điều hòa nội tiết, tăng cường nhu động tiêu hóa, tiêu thực hóa tích; dùng lâu dài có thể cải thiện sắc diện, khiến da dẻ hồng hào, tươi sáng.
2.3 Cỏ ngọt kết hợp với chanh, hoa nhài, câu kỷ tử
Cỏ ngọt có vị rất ngọt nhưng gần như không chứa năng lượng; chanh giàu vitamin C, acid citric, có thể thúc đẩy bài tiết mật, tăng tốc chuyển hóa lipid; hoa nhài giúp cải thiện chức năng tiêu hóa; kỷ tử có tác dụng dưỡng âm bổ thận, giảm khô miệng lưỡi và tình trạng hư hỏa bốc lên.
Tác dụng: Bài trà này có công năng tiêu mỡ, dưỡng âm, sinh tân, rất phù hợp cho người ăn uống không điều độ, thể trạng nhiệt, hoặc đang giảm cân.
2.4 Cỏ ngọt kết hợp với bạc hà, bụp giấm
Bạc hà giúp thanh nhiệt, làm tỉnh táo tinh thần; bụp giấm có tác dụng hạ huyết áp, giảm mỡ; kết hợp cùng cỏ ngọt có thể thúc đẩy chuyển hóa, thanh nhiệt giải thử.
Tác dụng: Bài trà này vị chua ngọt thanh mát, rất thích hợp uống vào mùa hè, giúp bài độc dưỡng nhan, hỗ trợ kiểm soát cân nặng.
2.5 Cỏ ngọt kết hợp với cúc hoa, kỷ tử
Cúc hoa có tác dụng thanh nhiệt minh mục, kỷ tử bổ can thận; kết hợp với cỏ ngọt sẽ tăng cường hiệu quả bảo vệ mắt và hạ huyết áp.
Tác dụng: Bài trà này tính ôn, vị ngọt nhẹ, thích hợp cho người thường xuyên làm việc với mắt hoặc quan tâm đến huyết áp, có thể giảm mỏi mắt và nâng cao sức đề kháng.
3. Một số lưu ý khi dùng cỏ ngọt
– Cỏ ngọt nên sử dụng với lượng vừa phải, không nên sử dụng với liều quá cao: Cỏ ngọt sử dụng với liều cao có thể có một số tác dụng không mong muốn như gây buồn nôn, chóng mặt, đầy hơi, chướng bụng…
– Phụ nữ trong thời kỳ mang thai: Nên cẩn trọng khi sử dụng trà lá cỏ ngọt, vì có thể ảnh hưởng đến thai nhi.
– Những người mẫn cảm hoặc dị ứng với steviol glycoside: Đây là một thành phần chính trong lá cỏ ngọt nên những người mẫn cảm nên tránh dùng, vì có thể gây phản ứng dị ứng.
– Người đang mắc các bệnh lý về thận: Nên thận trọng khi dùng trà lá cỏ ngọt, vì có khả năng ảnh hưởng đến chức năng thận.
