Tuy nhiên, không ít người bệnh vẫn gặp khó khăn trong quá trình điều trị, chủ yếu do sai lầm trong việc sử dụng thuốc và quản lý bệnh tại nhà.
Dưới đây là 6 sai lầm thường gặp làm giảm hiệu quả kiểm soát huyết áp mà người bệnh cần tránh:
1. Không tuân thủ liều lượng, tự ý ngừng dùng thuốc khi huyết áp ổn định
Nhiều bệnh nhân mắc sai lầm tự ý ngưng thuốc khi thấy huyết áp ổn định hoặc bỏ liều do chưa cảm nhận rõ hiệu quả. Một số khác thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc vì lo ngại tác dụng phụ mà không tham khảo ý kiến bác sĩ.
Những hành động này khiến huyết áp dao động, làm giảm hiệu quả điều trị và gia tăng nguy cơ biến chứng tim mạch, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng, đặc biệt với các thuốc như chẹn beta, có thể dẫn đến tăng huyết áp đột ngột hoặc rối loạn nhịp tim.
Theo đó, người bệnh cần dùng thuốc đều đặn, đúng liều mỗi ngày theo chỉ định. Việc thay đổi liều, loại thuốc hay ngưng điều trị chỉ nên được thực hiện dưới sự hướng dẫn và theo dõi chặt chẽ của bác sĩ. Nếu quên liều, nên bổ sung sớm nhất có thể, nhưng tuyệt đối không uống gấp đôi để bù liều.
Tránh các sai lầm thường gặp trong sử dụng thuốc sẽ góp phần nâng cao hiệu quả kiểm soát huyết áp.
2. Dùng thuốc huyết áp không đúng thời điểm trong ngày
Một số loại thuốc hạ huyết áp cần sử dụng vào thời điểm nhất định trong ngày để đạt hiệu quả tối ưu và giảm thiểu tác dụng phụ. Ví dụ:
- Thuốc lợi tiểu: Nên uống vào buổi sáng để tránh tiểu đêm.
- Thuốc chẹn beta: Tùy tình trạng có thể dùng sáng hoặc tối.
- Thuốc ức chế men chuyển (ACEI) hoặc chẹn kênh canxi (CCB): Cần tuân theo chỉ định cụ thể.
Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ để sử dụng thuốc vào thời điểm phù hợp nhất trong ngày.
3. Không duy trì lối sống lành mạnh
Không ít người bệnh cho rằng chỉ cần dùng thuốc là đủ mà bỏ qua chế độ ăn uống, luyện tập và kiểm soát căng thẳng. Trong khi đó, lối sống lành mạnh là yếu tố then chốt hỗ trợ thuốc phát huy hiệu quả.
Người bệnh cao huyết áp cần thực hiện chế độ ăn giảm muối, tăng rau xanh, hạn chế mỡ động vật, kiểm soát cân nặng và tập thể dục đều đặn (như đi bộ nhanh 30 phút/ngày) để hỗ trợ điều trị.
Người bệnh cao huyết áp cần thực hiện chế độ ăn giảm muối.
4. Không nhận biết và báo cáo tác dụng phụ của thuốc cho bác sĩ
Một số tác dụng không mong muốn như ho khan, phù chân, mệt mỏi… có thể khiến bệnh nhân ngừng thuốc hoặc tự đổi thuốc mà không thông qua bác sĩ. Khuyến cáo người bệnh khi gặp bất kỳ dấu hiệu bất thường nào sau khi dùng thuốc, cần thông báo cho bác sĩ điều trị để được điều chỉnh phù hợp, tuyệt đối không tự ý thay thuốc.
5. Tự ý sử dụng thuốc bổ, thực phẩm chức năng hoặc thảo dược
Nhiều người bệnh sử dụng thêm các loại thuốc không kê đơn, thực phẩm chức năng hoặc thảo dược mà không lường hết khả năng tương tác thuốc. Ví dụ:
- Nước ép bưởi: Có thể làm tăng nồng độ thuốc chẹn kênh canxi.
- Thảo dược lợi tiểu (như râu ngô, mã đề) dùng kèm thuốc lợi tiểu có thể gây rối loạn điện giải.
Vì vậy, cần báo với bác sĩ tất cả các loại thuốc và sản phẩm đang sử dụng, bao gồm cả thực phẩm bổ sung và thảo dược.
6. Không theo dõi huyết áp định kỳ
Việc không đo huyết áp thường xuyên tại nhà hoặc bỏ lỡ lịch tái khám khiến người bệnh không biết được tình trạng huyết áp thực tế, bỏ qua dấu hiệu cảnh báo sớm hoặc tác dụng phụ của thuốc. Do đó, người bệnh cần theo dõi huyết áp tại nhà bằng máy đo đáng tin cậy, ghi lại kết quả hàng ngày và tái khám đúng lịch để được điều chỉnh điều trị kịp thời.
Điều trị tăng huyết áp đòi hỏi sự kiên trì, tuân thủ điều trị và phối hợp chặt chẽ giữa người bệnh và nhân viên y tế. Việc nhận thức đúng và tránh các sai lầm thường gặp trong sử dụng thuốc sẽ góp phần nâng cao hiệu quả kiểm soát huyết áp, giảm thiểu nguy cơ các biến cố tim mạch nghiêm trọng. Người bệnh cần thường xuyên trao đổi với bác sĩ hoặc dược sĩ lâm sàng để được tư vấn, hỗ trợ kịp thời trong suốt quá trình điều trị.
