Cúc vạn thọ có tên gọi khác là khổng tước thảo, hoàng cúc hoa. Tên khoa học Tagetes erecta L., thuộc họ cúc. Cúc vạn thọ là cây thân thảo, thân mọc đứng và thẳng, chiều cao 60-100cm.
Cây phân nhánh thành bụi, lá xẻ sâu hình lông chim, thùy dài, nhọn và hẹp, mép có răng cưa, hoa mọc ỏ ngọn tỏa tròn, đường kính 3-4cm, màu vàng cam, màu cam.
Bộ phận dùng: Hoa, lá, rễ. Cúc vạn thọ vị đắng, mùi thơm, tính mát. Quy kinh phế tâm, công năng trị ho long đờm, tiêu viêm, thanh tâm, giáng hóa.
1. Bài thuốc, món ăn từ cúc vạn thọ
– Món ăn giúp duy trì, tăng cường thị lực: Gan gà 50g, cúc vạn thọ 20g. Gan gà, cúc vạn thọ đem cắt nhỏ, nấu thành canh, ăn khi nóng.
– Chữa bệnh ho gà: Hoa đu đủ đực 10g, đường phèn 20g, húng chanh 10g, hoa cúc vạn thọ 20g. Các nguyên liệu dùng tươi, rửa sạch, để ráo, giã nát vào bát. Đường phèn đổ vào sau cùng, hấp cách thủy 15 phút. Để nguội, chắt bã, dùng nước uống.
– Chữa mụn nhọt chưa vỡ: Muối ăn vừa đủ, lá táo ta 15g, cúc vạn thọ 10g. Thảo dược đem rửa sạch, giã nát với muối, đắp lên vùng da đau nhức (em cho thêm thông tin cụ thể nhé, chẳng hạn tác dụng như thế nào, bao nhiêu lâu thì thay thuốc, dùng thuốc khoảng bao nhiêu ngày có hiệu quả, đắp thuốc cần chú ý gì để tránh nhiễm khuẩn…)
– Chữa viêm vú: Lá độc bị, kim ngân hoa, hoa cúc vạn thọ mỗi loại 30g. Rửa sạch, giã nát, đắp lên vùng sưng đau
Cúc vạn thọ
– Chữa đau nhức răng: Bột cúc vạn thọ chấm vào chỗ răng đau nhức (thực hiện vài lần/ngày.
– Chữa kiết lỵ: Hoa cúc vạn thọ 20g giã nát trộn với lượng đường vừa đủ để giảm vị đắng, sau đó đem hấp và dùng uống.
– Hỗ trợ điều trị hen suyễn: Cúc vạn thọ 20g phối hợp với rau cần trôi, củ tầm sét, thài lài tía, nhân trần, rễ bạch đông môn, tinh tre mỡ, mỗi thứ 10g. Các vị thuốc thái nhỏ, phơi khô, chia 2 lần sắc uống hết trong ngày.
– Điều trị viêm tuyến mang tai: Cúc vạn thọ 15g, nghiền nát hòa với giấm, đắp lên vùng da đau nhức.
– Chữa bệnh đau mắt: Hoa cúc vạn thọ tươi 20g, lá dâu tươi 30g. Cho các vị thuốc trên vào nồi, thêm 300ml nước đun sôi kỹ, xông vào mắt đau, làm liên tục 3-5 ngày.
Các bài thuốc được sử dụng cần phải có sự hướng dẫn và chỉ định của thầy thuốc chuyên khoa, không nên tự ý làm theo.
Cúc vạn thọ.
2. Lưu ý khi dùng cúc vạn thọ
- Những người dị ứng với thành phần của cúc vạn thọ không được dùng.
- Không dùng cho phụ nữ có thai.
- Cần phải chọn nguồn nguyên liệu uy tín, sạch sẽ, phân biệt cúc vạn thọ với các loại cúc hoa để đảm bảo chất lượng điều trị.
