1. Glutathione là gì?
Glutathione là một phân tử nhỏ do cơ thể tự sản xuất, có mặt trong hầu hết các tế bào, đặc biệt là các tế bào của hệ miễn dịch, đóng vai trò trung hòa các gốc tự do (nguyên nhân chính gây lão hóa và tổn thương tế bào) nên được xem là một trong những chất chống oxy hóa mạnh mẽ và quan trọng nhất của cơ thể.
Glutathione cũng hiện diện tự nhiên trong các loại thực phẩm như rau xanh, trái cây và thịt chưa qua chế biến. Với người có chế độ ăn uống lành mạnh, cơ thể thường đủ lượng glutathione cần thiết. Ngược lại, thiếu hụt chất này thường xảy ra ở những người ăn uống không cân đối hoặc mắc bệnh mạn tính.
Glutathione được biết đến với nhiều công dụng như làm trắng da, giải độc gan, chống lão hóa, tăng cường miễn dịch…
2. Cơ chế hoạt động của glutathione
Glutathione giúp tế bào hoạt động hiệu quả, đồng thời hỗ trợ gan trong việc thải độc. Trong lĩnh vực làm đẹp, glutathione được biết đến nhờ khả năng ức chế enzyme tyrosinase – enzyme tham gia vào quá trình sản xuất melanin (sắc tố da), từ đó làm sáng da. Tuy nhiên, hiệu quả làm trắng này chỉ xuất hiện rõ khi sử dụng dạng “reduced glutathione” (GSH). Nếu glutathione bị oxy hóa (GSSG), tác dụng làm trắng gần như không còn.
3. Khi nào nên dùng glutathione?
Glutathione chỉ nên được sử dụng khi có chỉ định rõ ràng từ bác sĩ, thường trong các trường hợp:
– Hỗ trợ điều trị các bệnh lý có liên quan đến stress oxy hóa, bệnh gan mạn, bệnh Parkinson hoặc viêm mạn tính.
– Bệnh nhân hóa trị cần tăng cường thải độc.
– Người được đánh giá là thiếu hụt glutathione nội sinh có xét nghiệm lâm sàng đi kèm.
4. Sử dụng glutathione thế nào để hiệu quả?
Theo các nghiên cứu, dạng uống của glutathione có thể không được hấp thu tốt do bị phân hủy qua hệ tiêu hóa. Phương pháp được cho là hiệu quả hơn là tiêm tĩnh mạch hoặc sử dụng các tiền chất giúp cơ thể tự tổng hợp glutathione như N-acetylcysteine (NAC), vitamin C, alpha-lipoic acid…Tuy nhiên, mọi hình thức sử dụng cần được chỉ định bởi bác sĩ để tránh tác dụng phụ không mong muốn.
Glutathione vẫn có thể gây ra tác dụng phụ.
5. Những rủi ro khi sử dụng glutathione
Dù được xem là an toàn ở liều lượng hợp lý, glutathione vẫn có thể gây ra một số tác dụng phụ:
Đối với glutathione đường uống có thể gây:
– Đầy hơi, tiêu chảy, tăng cân.
– Sốt, tức ngực ở liều cao.
– Dị ứng với các thành phần phụ (tá dược).
– Có thể gây rối loạn sản xuất glutathione tự nhiên trong cơ thể.
– Gây tăng nhạy cảm ánh nắng, tăng nguy cơ tổn thương da do tia UV vì làm giảm melanin – lớp bảo vệ tự nhiên của da.
– Gây phản ứng ở người từng cấy ghép nội tạng hoặc dị ứng sữa.
– Người bị ung thư da, hen suyễn, huyết áp thấp nên đặc biệt cẩn trọng.
– Phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ em không nên sử dụng khi chưa có chỉ định y tế rõ ràng.
Ngoài ra, vẫn chưa có nghiên cứu dài hạn chứng minh độ an toàn tuyệt đối khi sử dụng glutathione lâu dài.
Đối với dạng tiêm hoặc truyền tĩnh mạch
– Phương pháp này chỉ nên áp dụng trong các trường hợp y tế như nhiễm độc, bệnh mạn tính, sau hóa trị liệu.
– Tiêm glutathione cần được thực hiện bởi nhân viên y tế tại cơ sở uy tín. Tự tiêm hoặc truyền tại spa là cực kỳ nguy hiểm.
6. Lưu ý khi dùng
– Không nên tự ý mua và sử dụng glutathione dạng uống, tiêm hoặc truyền mà không có tư vấn chuyên môn.
– Nếu muốn bổ sung để làm đẹp hoặc tăng cường sức khỏe, hãy ưu tiên chế độ ăn uống lành mạnh, ngủ đủ, tập luyện và dùng các thực phẩm giàu vitamin C, E, selen, acid amin (cysteine), những yếu tố giúp cơ thể tự tổng hợp glutathione một cách an toàn.
– Tham khảo ý kiến dược sĩ, bác sĩ nếu bạn đang điều trị bệnh lý nền hoặc dùng nhiều loại thuốc cùng lúc.
Glutathione không phải là “thuốc tiên” và càng không nên là lựa chọn đầu tiên cho các mục tiêu làm đẹp nếu bạn chưa hiểu rõ bản chất và nguy cơ. Sử dụng một cách thiếu hiểu biết có thể gây hại nhiều hơn lợi.
