Thời kỳ mãn kinh có thể đến với một loạt các triệu chứng. Hầu hết phụ nữ đều trải qua ít nhất một số triệu chứng mãn kinh này – thường là khi họ ở độ tuổi cuối 40 hoặc 50 (một số người thời kỳ mãn kinh có thể xảy ra sớm hơn hoặc muộn hơn). Trao đổi với bác sĩ nếu bất kỳ triệu chứng nào trong số này gây ra vấn đề cho bạn.
1. Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm – triệu chứng của thời kỳ mãn kinh và tiền mãn kinh
Theo Hiệp hội Mãn kinh Bắc Mỹ (NAMS), 75% phụ nữ Bắc Mỹ bị bốc hỏa trong thời kỳ tiền mãn kinh, khiến gần 1/4 trong số họ phải đến gặp chuyên gia chăm sóc sức khỏe để được giúp đỡ.
Bốc hỏa là cảm giác nóng bừng đột ngột, thường ở xung quanh mặt và phần trên cơ thể (mặt và ngực cũng có thể đỏ bừng) và bạn có thể đổ mồ hôi nhiều. Một số phụ nữ có nhịp tim nhanh. Sau cơn bốc hỏa bạn có thể cảm thấy ớn lạnh.
Đổ mồ hôi đêm cũng tương tự. Bạn sẽ thức dậy với toát mồ hôi đầm đìa, có khi ướt sũng đến mức phải thay quần áo và thay ga trải giường.
Nguyên nhân: Ở thời kỳ này có những thay đổi ở vùng dưới đồi (vùng não điều chỉnh nhiệt độ cơ thể) khiến đọc sai nhiệt độ cơ thể. Sau đó, cơ thể bắt đầu quá trình hạ nhiệt bằng cách làm giãn các mạch máu gần bề mặt da để tăng lưu lượng máu, khiến da đỏ bừng và đổ mồ hôi.
Bốc hỏa và đổ mồ hôi đêm là 1 trong những triệu chứng của thời kỳ mãn kinh và tiền mãn kinh.
2. Chuyển hóa chậm và tăng cân
Trong thời kỳ mãn kinh, nhiều phụ nữ trải qua giai đoạn “mãn kinh” hoặc “mãn kinh lan rộng” đáng sợ, thường tăng cân ở vùng bụng. Theo Mayo Clinic, phụ nữ mãn kinh tăng trung bình 0,6kg mỗi năm. Có tới 2/3 phụ nữ ở độ tuổi từ 40 – 59 và khoảng 3/4 phụ nữ trên 60 tuổi bị thừa cân. Cân nặng quá mức có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2, bệnh tim, tăng huyết áp, các vấn đề về hô hấp, ung thư tử cung và vú, đồng thời có thể làm trầm trọng thêm các cơn bốc hỏa.
Nguyên nhân: Trong thời kỳ mãn kinh, nồng độ estrogen giảm xuống, khiến lượng mỡ tích trữ chuyển từ hông và đùi lên bụng. Nghiên cứu từ Mayo Clinic công bố trên tạp chí Bệnh tiểu đường cho thấy, khi estrogen giảm, protein sẽ khiến các tế bào mỡ tích trữ nhiều chất béo hơn và làm chậm khả năng đốt cháy chất béo của quá trình trao đổi chất. Ngoài ra, khi già đi, chúng ta có xu hướng tập thể dục ít hơn và ăn nhiều hơn.
3. Trầm cảm, lo lắng và thay đổi tâm trạng
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự thay đổi tâm trạng xảy ra ở 23% phụ nữ quanh và sau mãn kinh.
Nguyên nhân: Sự dao động của estrogen có thể gây ra những thay đổi trong não và hệ thần kinh, ảnh hưởng đến tâm trạng. Nó cũng có thể cản trở giấc ngủ – thiếu ngủ có thể gây rối loạn tâm trạng.
4. Mất ngủ và gián đoạn giấc ngủ
Nhiều người khi bước vào thời kỳ mãn kinh với tình trạng ngủ chập chờn, không thể ngủ được hoặc thức dậy nhiều lần trong đêm.
Nguyên nhân: Mức độ estrogen và progesterone (những hormone thúc đẩy giấc ngủ) đang giảm xuống. Đổ mồ hôi đêm, nóng bừng đột ngột và mồ hôi ướt đẫm… cũng có thể đánh thức bạn. Có thể phải mất một lúc bạn mới ngủ lại được, đặc biệt nếu bạn phải thay quần áo và ga trải giường. Trầm cảm và lo lắng ở gian đoạn này cũng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn.
5. Rụng tóc và móng giòn
Nhiều phụ nữ bị rụng tóc trong thời kỳ mãn kinh. Một số gặp phải tình trạng cực đoan được gọi là rụng tóc kiểu nữ. Móng tay có thể trở nên gồ ghề và dễ gãy hơn.
Nguyên nhân: Hormom estrogen và progesterone – chịu trách nhiệm duy trì mái tóc khỏe mạnh giảm xuống. Tóc và móng được tạo thành phần lớn từ keratin, chất mà cơ thể bạn tạo ra ít hơn khi estrogen giảm. Thiếu estrogen cũng có thể làm cho da và móng tay của bạn bị khô.
6. Rối loạn chức năng tình dục, vấn đề ham muốn
Nhiều phụ nữ nhận thấy rằng, thời kỳ mãn kinh xuất hiện một số thay đổi khó chịu ở âm đạo, khiến hoạt động tình dục trở nên khó khăn đến đau đớn, thậm chí có nguy cơ bị rách và chảy máu khi giao hợp cao hơn. Nhiều phụ nữ có thể cảm thấy ham muốn tình dục giảm rõ rệt.
Nguyên nhân: Sự sụt giảm hormone khiến thành âm đạo trở nên mỏng, khô và kém linh hoạt. Tình trạng này được gọi là teo âm hộ. Nếu âm đạo cũng bị viêm (âm đạo đỏ và tiết dịch) thì đó là viêm teo âm đạo. Cùng với việc giảm estrogen, ham muốn tình dục có thể bị giảm do căng thẳng, trầm cảm, hình ảnh cơ thể kém và thất vọng về thời gian đạt được cực khoái.
Loãng xương triệu chứng của thời kỳ mãn kinh và tiền mãn kinh
7. Nguy cơ mất xương và loãng xương thời kỳ mãn kinh
Bạn có thể tạo ra nhiều xương hơn số xương đã mất cho đến khoảng tuổi 30. Sau 35 tuổi, lượng xương mất đi nhanh hơn quá trình tạo ra, gây ra tình trạng mất xương tổng thể. Khi mãn kinh xảy ra, quá trình khử khoáng diễn ra nhanh hơn, khiến phụ nữ dễ bị loãng xương (xương giòn, dễ gãy).
Nguyên nhân: Một trong những tác dụng của estrogen là bảo vệ sức khỏe của xương. Khi bị cạn kiệt, lợi ích này cũng giảm theo, khiến xương dễ bị thoái hóa.
8. Da khô và các vấn đề về da khác
Ở giai đoạn này bạn cũng có thể thấy làn da của mình ngày càng khô, nhão, dễ bị kích ứng và mỏng đi. Bạn cũng có thể bị mụn trứng cá và phát ban, đồng thời thấy vết thương chậm lành hơn nhiều.
Nguyên nhân: Sự suy giảm estrogen làm cho da mỏng đi, khiến da dễ bị bầm tím. Da khô là do da mất khả năng giữ ẩm. Da nhăn nheo, chảy xệ là do da mất đi collagen. Theo Học viện Da liễu Hoa Kỳ, da phụ nữ mất khoảng 30% lượng collagen trong 5 năm đầu tiên của thời kỳ mãn kinh. Sau đó, bạn mất khoảng 2% mỗi năm trong 20 năm tiếp theo.
9. Khô mắt và khô miệng
Phụ nữ mãn kinh thường bị khô mắt, viêm, khó chịu và miệng cũng có thể trở nên khô và dính. Nhiều người nhận thấy họ thậm chí không thể đeo kính áp tròng thường xuyên, do thiếu chất bôi trơn trên mô che nhãn cầu. Khô miệng có thể nghiêm trọng đến mức có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng. Thiếu nước bọt có thể dẫn đến tăng sâu răng, bệnh nha chu, viêm nướu…
Nguyên nhân: Thủ phạm vẫn là do sự sụt giảm của estrogen khiến cho mắt có vẻ khô hơn và khô miệng.
10. Vấn đề về trí nhớ và sự tập trung
Chức năng nhận thức của bạn có bị suy giảm: Khó nhớ lại từ ngữ hơn, quên mất lý do tại sao mình bước vào phòng…
Nguyên nhân: Bên cạnh nồng độ estrogen giảm sút thì giấc ngủ bị gián đoạn, trầm cảm và bốc hỏa trong giai đoạn này cũng là những thủ phạm góp phần vào tình trạng này.
