Mỡ máu là nguyên nhân chủ yếu của quá trình xơ vữa động mạch và dần dần làm hẹp các động mạch cung cấp máu cho tim và các cơ quan khác trong cơ thể.
Khi động mạch vành bị hẹp sẽ làm giảm dòng máu tới nuôi cơ tim gây ra cơn co thắt ngực, thậm chí nhồi máu cơ tim. Nguy cơ bị bệnh động mạch vành và các bệnh lý tim mạch khác càng tăng cao hơn nếu như bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ khác đi kèm như tăng huyết áp, đái tháo đường, thói quen ít vận động và thừa cân. Điều trị rối loạn mỡ máu sẽ giúp tránh được các biến chứng tim mạch nguy hiểm như suy tim, tai biến mạch máu não…
Y học cổ truyền vốn không có bệnh danh rối loạn mỡ máu. Tùy theo chứng trạng (biểu hiện) của mỗi bệnh nhân mà dùng bài thuốc phù hợp với từng thể bệnh.
Các thể lâm sàng của rối loạn mỡ máu
1. Thể đờm thấp
Biểu hiện: Thể trạng béo bệu, tay chân nặng nề, bụng trướng, miệng dính, khó nuốt, cảm giác buồn nôn, lưỡi dính nhớt, mạch huyền hoạt.
Pháp trị: Hóa đờm – trừ thấp – giáng chỉ.
Bài thuốc 1 – Ôn đởm thang gia giảm: Qua lâu nhân 10g, trần bì 08g, chỉ thực 10g, bán hạ 08g, bạch linh12g, hoàng cầm 08g. Sắc uống ngày một thang.
Bài thuốc 2- Nhị trần thang gia giảm: Trần bì 12g, bán hạ 06g, bạch linh 08g, cam thảo (chích) 04g. Sắc uống ngày một thang.
Mỡ máu là nguyên nhân chủ yếu của quá trình xơ vữa động mạch.
2. Thể tỳ hư thấp trệ
Biểu hiện: Người mệt mỏi, tay chân uể oải, chán ăn đầy bụng, buồn nôn, tiêu phân lỏng hoặc sệt, rêu lưỡi trắng dầy, mạch hoạt.
Pháp trị: Ích khí – kiện tỳ – thẩm thấp – giáng chỉ.
Bài thuốc – Sâm linh bạch truật tán gia giảm: Đảng sâm 16g, bạch linh 08g, ý dĩ 12g, sa nhân 06g, trần bì 06g, cam thảo (chích) 04g, bạch truật 12g, hoài sơn 12g, lục thần khúc 12g, sơn tra10g, cát cánh 08g. Sắc uống ngày một thang.
3. Thể can uất khí trệ
Biểu hiện: Người mệt mỏi, ăn kém, tinh thần bất định, đau 2 hông sườn, đau không cố định, đại tiện lỏng nát, kinh nguyệt không đều, rêu lưỡi mỏng nhờn, mạch huyền.
Pháp trị: Sơ can – lý khí – hòa vị – giáng chỉ.
Bài thuốc 1 – Sài hồ sơ can tán gia giảm: Sài hồ 08g, bạch thược 12g, chỉ xác 08g, cam thảo (chích) 04g, xuyên khung 08g, sơn tra 10g. Sắc uống ngày một thang.
Bài thuốc 2 – Đơn chi tiêu dao gia giảm: Sài hồ 08g, bạch truật 08g, bạch thược 08g, bạch linh 08g, uất kim 06g, cam thảo (chích) 02g, đương quy 08g, can khương 04g, bạc hà 04g, đơn bì 04g, chi tử 04g. Sắc uống ngày một thang.
4. Thể can thận âm hư
Biểu hiện: Người gầy ốm, cảm giác nóng bứt rứt, đau lưng mỏi gối, tiểu đêm, ra mồ hôi trộm, lòng bàn tay nóng. Lưỡi đỏ, ít rêu, mạch trầm sác vô lực.
Pháp trị: Dưỡng huyết – bổ can thận – giáng chỉ.
Bài thuốc 1 – Kỷ cúc địa hoàng gia giảm: Câu kỷ tử 12g, cúc hoa 12g, thục địa 32g, hoài sơn 12g, sơn thù 16g, đơn bì 12g, trạch tả 12g, đan sâm 16g, hà thủ ô 12g, tang ký sinh 20g, hoàng tinh 10g. Sắc uống ngày một thang.
Bài thuốc 2 –Thiên ma câu đằng thang gia giảm: Thiên ma 08g, câu đằng 12g, hoàng cầm 10g, chi tử 12g, hà thủ ô 10g, tang ký sinh 12g, bạch linh 12g, đỗ trọng 10g, thạch quyết minh 20g, ích mẫu 12g, ngưu tất 12g. Sắc uống ngày một thang.
Điều trị rối loạn mỡ máu phòng ngừa các biến chứng tim mạch nguy hiểm
5. Thể khí trệ huyết ứ
Biểu hiện: Hay đau mỏi vùng trước ngực, đoản hơi, lưỡi tím hoặc có điểm ứ huyết, mạch huyền.
Pháp trị: Hoạt huyết – hóa ứ – thông huyết – giáng chỉ.
Bài thuốc – Huyết phủ trục ứ thang gia giảm: Đào nhân 16g, hồng hoa16g, đương quy 12g, xuyên khung 06g, sinh địa 12g, xích thược 12g, cát cánh 06g, sơn tra 10g, cam thảo (chích) 04g, chỉ xác 08g. Sắc uống ngày một thang.
6 .Thể thận tinh bất túc
Biểu hiện: Người mệt mỏi, vô lực, hoa mắt, chóng mặt, sợ lạnh, tay chân lạnh, lưng gối mỏi yếu, tiểu nhiều lần, nước tiểu nhiều, chất lưỡi nhợt, rêu trắng dày, mạch trầm tế.
Pháp trị: Bổ ích thận tinh – sung điền não tủy.
Bài thuốc – Bát vị gia giảm: Thục địa 32g, hoài sơn 08g, sơn thù 16g, đơn bì 12g, bạch linh 12g, trạch tả 12g, nhục quế 06g, phụ tử 02g. Sắc uống ngày một thang.
2. Lưu ý khi dùng thuốc
– Các bài thuốc trên sắc uống ngày một thang. Bên cạnh đó, yếu tố quan trọng của việc điều trị rối loạn mỡ máu là cải thiện lối sống và chế độ dinh dưỡng.
– Người bệnh cần từ bỏ lối sống tĩnh tại, chăm tập thể dục, chăm vận động. Lời khuyên dành cho người bệnh thường là tập thể dục ít nhất 30 phút/ngày, trong 5 ngày/tuần.
– Có chế độ ăn hợp lý, cân bằng chất béo, đạm, đường, bột, khoáng chất, vitamin… Ngoài ra có thể sử dụng kết hợp các phương pháp: Điện châm, laser châm, cấy chỉ (nhu châm), thủy châm, xoa bóp bấm huyệt, điều trị bằng tia hồng ngoại…
– Tốt nhất người bệnh hãy đi khám để được tư vấn cụ thể phù hợp với cá nhân.
