Trong trường hợp bình thường, dịch cổ tử cung bôi trơn niêm mạc âm đạo có tác dụng giữ cho âm đạo mịn màng và đàn hồi. Dịch cổ tử cung còn có chức năng khác ngoài việc bôi trơn ống âm đạo, giúp giảm khô âm đạo.

Theo các chuyên gia, dịch nhầy giúp tinh trùng dễ dàng tiếp cận và thụ tinh với trứng hơn. Điều này trở nên cực kỳ quan trọng đối với những cặp vợ chồng muốn mang thai mà người chồng có lượng tinh trùng thấp.

Theo ThS.BS Nguyễn Cảnh Chương – Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, dịch tiết âm đạo giữ vai trò như một chất bôi trơn, giữ ẩm và làm ổn định độ pH của ống sinh dục, giúp bảo vệ âm đạo tránh khỏi sự phát triển của các tác nhân gây bệnh.

1. Một số nguyên nhân gây khô âm đạo ở phụ nữ

Khô âm đạo có thể xảy ra ở bất kỳ lứa tuổi nào nhưng có hai độ tuổi dễ bị khô âm đạo nhất đó là phụ nữ tiền mãn kinh và phụ nữ sau khi sinh. Tuy nhiên hiện nay do áp lực từ cuộc sống, gia đình, công việc, môi trường ô nhiễm, ăn uống, ngủ nghỉ không điều độ khiến tỷ lệ phụ nữ trẻ bị khô âm đạo ngày càng gia tăng.

Khô âm đạo được xác định bởi lượng dịch cổ tử cung thấp hoặc không đáng kể. Khô âm đạo là do nội tiết tố nữ estrogen, hormone điều chỉnh việc sản xuất dịch cổ tử cung. Theo TS. Tanveer Aujla, Bác sĩ tư vấn sản phụ khoa cấp cao, Bệnh viện Motherhood, Noida (Ấn Độ), căng thẳng, tác dụng phụ của thuốc, sự dao động nội tiết tố hoặc thậm chí thiếu màn dạo đầu đều có thể góp phần gây ra hiện tượng này.

TS. Tanveer Aujla tiết lộ rằng việc sử dụng thuốc xịt dành cho phụ nữ và xà phòng có tính tẩy mạnh, hóa chất ở hồ bơi và bồn tắm nước nóng cũng như một số loại bột giặt cũng liên quan đến tình trạng khô âm đạo trước giai đoạn mãn kinh. Thuốc làm khô màng nhầy bao gồm thuốc dị ứng và thuốc cảm lạnh, cũng như một số thuốc chống trầm cảm cũng khiến âm đạo bị khô.

2. Khô âm đạo và khả năng sinh sản

Khô âm đạo có phải là dấu hiệu của vô sinh không? Theo các chuyên gia, mặc dù khô âm đạo không phải là nguyên nhân trực tiếp gây vô sinh nhưng chắc chắn nó là một yếu tố góp phần ảnh hưởng tới quá trình thụ thai thành công.

Theo BS. Nguyễn Thái Hà – nguyên Trưởng Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM, hậu quả xấu nhất của khô âm đạo là sự ảnh hưởng đến quan hệ vợ chồng. Tình trạng này làm cho cả hai bên đều bị đau và giảm ham muốn tình dục. Hơn thế nữa khi âm đạo bị khô sẽ khiến niêm mạc mỏng đi, dễ bong tróc. Nếu quan hệ sẽ gây trầy xước, chảy máu và dễ viêm nhiễm âm đạo hơn. Ngoài ra, khô âm đạo cũng cản trở khả năng thụ thai và ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.

Chất nhầy cổ tử cung rất quan trọng trong quá trình thụ thai vì nó cho phép tinh trùng sống sót và bơi từ cổ tử cung vào tử cung rồi vào ống dẫn trứng. Những cặp vợ chồng không có đủ chất nhầy cổ tử cung khi giao hợp có thể bị đau và căng thẳng, đặc biệt nếu họ đang cố gắng thụ thai. Khô âm đạo cũng tác động đáng kể đến đời sống tình dục của cặp đôi, làm giảm ham muốn tình dục. Các vấn đề điển hình khác ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống tình dục bao gồm cảm giác nóng rát, ngứa và kích ứng âm đạo.

Trong trường hợp nghiêm trọng, chất nhầy cổ tử cung chuyển sang trạng thái quá acid hoặc các vấn đề về miễn dịch, dị ứng tinh trùng khiến phụ nữ không thể mang thai. Nếu bạn đang cố gắng thụ thai một cách tự nhiên thì đây có thể là một vấn đề nghiêm trọng.

3. Các phương pháp điều trị chứng khô âm đạo

Khô âm đạo là một vấn đề phổ biến nhưng có thể được điều trị. Liệu pháp estrogen tại chỗ là một trong những phương pháp điều trị khô âm đạo thường được sử dụng nhất. Các phương pháp khác bao gồm:

• Viên nén: Đưa vào ống âm đạo bằng dụng cụ bôi dùng một lần.

• Kem: Dùng cho vùng âm đạo bằng dụng cụ bôi chuyên dụng.

• Chất bôi trơn gốc nước: Được khuyên dùng cho trường hợp khô âm đạo do thay đổi nội tiết tố tạm thời, chẳng hạn như sinh con hoặc cho con bú.

• Liệu pháp thay thế hormone: Đây có thể là phương pháp điều trị hiệu quả cho chứng khô âm đạo mãn kinh. Nó giúp cân bằng hormone, có thể cải thiện độ ẩm âm đạo và ham muốn tình dục.

• Không sử dụng hóa chất: Các chất tẩy rửa hóa học có thể gây kích ứng mô âm đạo và làm nặng thêm các triệu chứng khô âm đạo. Nên tránh thụt rửa, không sử dụng bao cao su diệt tinh trùng và các sản phẩm diệt tinh trùng khác khi muốn mang thai.

• Thuốc giảm căng thẳng: Chị em nên tiếp cận các chiến lược giảm căng thẳng giúp giảm khô âm đạo và tăng chất lượng tình dục.

• Kem dưỡng ẩm âm đạo cũng được sử dụng 2-3 lần mỗi tuần và có tác dụng kéo dài, mang lại sự thoải mái cần thiết cho các vùng nhạy cảm và ngăn tình trạng khô âm đạo trở nên nghiêm trọng.