Bơi lội là một trong những môn thể thao toàn diện, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe như cải thiện tim mạch, tăng sức bền, giảm stress và hỗ trợ phát triển chiều cao. Tuy nhiên, nếu không thực hiện đúng cách hoặc thiếu các biện pháp phòng ngừa hợp lý, người bơi có thể gặp phải một số vấn đề về sức khỏe. Dưới đây là những bệnh thường gặp khi bơi lội và cách khắc phục hiệu quả.

1. Viêm tai ngoài 

Viêm tai ngoài, hay còn gọi là “tai của người bơi” (swimmer’s ear), là tình trạng viêm nhiễm lớp da ở ống tai ngoài do nước đọng lại sau khi bơi. Môi trường ẩm ướt trong tai tạo điều kiện cho vi khuẩn hoặc nấm phát triển.

Triệu chứng phổ biến bao gồm đau tai, ngứa ngáy, có cảm giác đầy trong tai, chảy dịch, và đôi khi giảm thính lực tạm thời.

Cách khắc phục:

• Sau khi bơi, nghiêng đầu để nước trong tai chảy ra ngoài, có thể dùng khăn mềm lau nhẹ.
• Tránh dùng tăm bông ngoáy sâu vào tai vì có thể làm trầy xước niêm mạc.
• Có thể sử dụng thuốc nhỏ tai phòng ngừa do bác sĩ khuyến cáo.
• Nếu xuất hiện dấu hiệu viêm nhiễm, cần đến khám chuyên khoa tai mũi họng để được kê đơn thuốc điều trị.

2. Viêm kết mạc – Mắt đỏ sau khi bơi

Viêm kết mạc là tình trạng viêm nhiễm lớp màng mỏng bao phủ lòng trắng của mắt và mí mắt. Nguyên nhân có thể do virus, vi khuẩn hoặc kích ứng từ hóa chất trong nước hồ bơi, đặc biệt là clo.

Triệu chứng bao gồm mắt đỏ, ngứa, chảy nước mắt, có ghèn, cảm giác cộm như có cát trong mắt.

Cách khắc phục:

• Luôn đeo kính bơi đạt chuẩn để bảo vệ mắt khỏi tác nhân gây hại.
• Rửa mắt bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý sau khi bơi.
• Không dụi mắt bằng tay bẩn để tránh lây nhiễm.
• Trường hợp bị viêm, nên đến bác sĩ để được chỉ định thuốc nhỏ mắt kháng sinh hoặc kháng viêm phù hợp.

3. Viêm da do tiếp xúc với clo hoặc nhiễm khuẩn

Da là cơ quan tiếp xúc trực tiếp với nước khi bơi, vì vậy rất dễ bị kích ứng bởi hóa chất (như clo) hoặc nhiễm khuẩn từ hồ bơi không đảm bảo vệ sinh.

Dấu hiệu thường gặp: mẩn đỏ, ngứa, khô da, nổi mụn nước, cảm giác châm chích.

Cách phòng và xử lý:

• Tắm sạch với xà phòng dịu nhẹ sau khi bơi để loại bỏ hóa chất còn bám trên da.
• Dưỡng ẩm bằng kem phù hợp để tránh khô và nứt nẻ.
• Nếu da có dấu hiệu viêm hay mụn nước, nên sử dụng kem bôi chống dị ứng hoặc thuốc điều trị theo chỉ định của bác sĩ da liễu.
• Tránh gãi mạnh gây tổn thương và nhiễm trùng thứ phát.

4. Cảm lạnh, viêm họng hoặc viêm đường hô hấp

Bơi trong môi trường nước lạnh, hoặc thay đổi nhiệt độ đột ngột khi ra khỏi nước có thể khiến cơ thể bị cảm lạnh hoặc viêm đường hô hấp trên, đặc biệt ở trẻ nhỏ hoặc người có sức đề kháng yếu.

Biểu hiện thường gặp: sổ mũi, ho, đau họng, đôi khi sốt nhẹ.

Biện pháp phòng tránh:

• Khởi động kỹ trước khi xuống nước để làm nóng cơ thể.
• Không nên bơi quá lâu, nhất là trong thời tiết lạnh.
• Sau khi bơi cần lau khô cơ thể, thay quần áo khô và giữ ấm ngay lập tức.
• Hạn chế bơi khi đang có dấu hiệu bệnh hoặc sức khỏe không ổn định.

5. Chuột rút khi đang bơi

Chuột rút là một tai nạn thường gặp và nguy hiểm nếu xảy ra khi đang bơi, đặc biệt là ở vùng nước sâu. Nguyên nhân có thể do cơ thể mệt mỏi, mất nước, thiếu chất điện giải hoặc khởi động không kỹ.

Triệu chứng: Co cơ đột ngột, đau nhói, thường xảy ra ở bắp chân, bàn chân hoặc đùi.

Cách khắc phục và phòng ngừa:

• Trước khi bơi, nên khởi động kỹ các nhóm cơ, đặc biệt là chân.
• Bổ sung đủ nước và khoáng chất như natri, kali.
• Khi bị chuột rút dưới nước, cần giữ bình tĩnh, thả lỏng cơ thể, cố gắng kéo giãn cơ bị co, sau đó bơi từ từ vào bờ.

6. Nhiễm nấm da, nấm kẽ chân

Nấm da và nấm kẽ chân thường xảy ra ở người đi chân trần trong khu vực hồ bơi, phòng tắm công cộng hoặc do da không được làm khô hoàn toàn sau khi bơi.

Biểu hiện: ngứa, bong tróc da, mùi hôi, nứt kẽ chân hoặc xuất hiện các mảng da tróc vảy.

Cách khắc phục:

• Lau khô toàn bộ cơ thể, đặc biệt là vùng kẽ chân, sau khi bơi.
• Không đi chân trần ở những nơi công cộng quanh hồ bơi.
• Nếu đã bị nhiễm nấm, nên sử dụng thuốc bôi chống nấm theo hướng dẫn của dược sĩ hoặc bác sĩ.

Để tận hưởng trọn vẹn lợi ích của bơi lội mà không lo lắng về các bệnh lý liên quan, người bơi cần:

• Chọn hồ bơi có điều kiện vệ sinh đảm bảo, nước sạch, được xử lý đúng quy trình.
• Trang bị đầy đủ kính bơi, mũ bơi và dép đi trong nhà vệ sinh công cộng.
• Chăm sóc cơ thể sau khi bơi bằng cách vệ sinh sạch sẽ, giữ ấm và bổ sung nước.

Bơi lội là hoạt động thể thao rất tốt cho sức khỏe, nhưng cần được thực hiện một cách an toàn và khoa học. Việc nắm rõ các bệnh thường gặp và cách phòng tránh sẽ giúp người bơi yên tâm rèn luyện mà không phải lo ngại các biến chứng không mong muốn.