1. Chế độ ăn uống đối với người bị lạc nội mạc tử cung
Lạc nội mạc tử cung là một trong những bệnh phụ khoa phổ biến nhất, ảnh hưởng đến khoảng 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản trên toàn thế giới. Căn bệnh này gây ra phản ứng viêm mạn tính dẫn đến một loạt các triệu chứng bao gồm đau dữ dội (vùng chậu), đau bụng kinh, khó chịu đường tiêu hóa, tiểu khó, đau khi giao hợp…
Ngoài các triệu chứng thực thể, lạc nội mạc tử cung còn có thể ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe tâm lý, khiến người bệnh lo lắng và trầm cảm.
Theo PGS.TS Lê Thị Anh Đào, BV Phụ Sản Hà Nội, hai dấu hiệu quan trọng của lạc nội mạc tử cung là đau bụng kinh và đau khi quan hệ tình dục. Các biểu hiện của bệnh rất đa dạng với nhiều dấu hiệu toàn thân thường bị bỏ sót như mệt mỏi, mất ngủ, trầm cảm…
Việc điều trị lạc nội mạc tử cung nhằm giảm tiến triển của tổn thương lạc nội mạc tử cung, bảo tồn sinh sản và phòng ngừa tiến triển đau mạn tính.
Chế độ ăn giàu thực phẩm chống viêm góp phần giúp kiểm soát bệnh lạc nội mạc tử cung.
Mặc dù chế độ ăn uống không phải là biện pháp điều trị lạc nội mạc tử cung nhưng nó góp phần hỗ trợ cải thiện triệu chứng và hạn chế tiến triển của bệnh. Nghiên cứu cho thấy, trong khi việc tiêu thụ nhiều thịt đỏ, đường và thực phẩm giàu chất béo chuyển hóa làm tăng tình trạng viêm nhiễm, các triệu chứng lạc nội mạc tử cung trầm trọng hơn thì chế độ ăn uống cân bằng, giàu dinh dưỡng với thực phẩm lành mạnh, ưu tiên thực phẩm chống viêm giúp kiểm soát cơn đau mạn tính do lạc nội mạc tử cung.
2. Hiệu quả của chế độ ăn Địa Trung Hải trong bệnh lạc nội mạc tử cung
Áp dụng chế độ ăn uống lành mạnh kiểu Địa Trung Hải và tránh các thực phẩm gây viêm có thể mang lại lợi ích cho người bệnh lạc nội mạc tử cung. Bởi vì lạc nội mạc tử cung là một tình trạng viêm mạn tính nên áp dụng chế độ ăn chống viêm, cụ thể như chế độ ăn Địa Trung Hải giúp kiểm soát các triệu chứng.
Chế độ ăn Địa Trung Hải là một trong những chế độ ăn được nghiên cứu nhiều nhất đối với nhiều tình trạng viêm mạn tính. Nó rất giàu chất chống oxy hóa, nguyên tố vi lượng, khoáng chất và vitamin, có khả năng làm giảm các dấu hiệu viêm.
Nhiều chuyên gia dinh dưỡng coi chế độ ăn này là một trong những cách ăn uống lành mạnh nhất. Vì nền tảng của chế độ ăn Địa Trung Hải chứa nhiều thực phẩm chống viêm và được xây dựng dựa trên các thành phần có nguồn gốc thực vật và chất béo lành mạnh như: trái cây, rau, các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt, cá béo, dầu ô liu, các loại hạt. Chế độ ăn này rất ít đường và không có các thành phần nhân tạo, chất bảo quản hay chất điều vị.
Đặc biệt, chế độ ăn Địa Trung Hải có nhiều acid béo omega-3, có thể giúp giảm đau và viêm. Một số nghiên cứu cho thấy chế độ ăn nhiều chất béo omega-3 làm giảm nguy cơ lạc nội mạc tử cung.
Chế độ ăn Địa Trung Hải cũng có nhiều chất xơ, giúp giảm nồng độ estrogen. Mặc dù chúng ta cần estrogen nhưng quá nhiều estrogen dễ làm trầm trọng thêm các triệu chứng và tạo điều kiện cho các tổn thương nội mạc tử cung phát triển. Đây là những tổn thương được tìm thấy khi niêm mạc tử cung phát triển ở những nơi bên ngoài tử cung trong bệnh lạc nội mạc tử cung.
3. Một số thực phẩm chống viêm tốt cho người bị lạc nội mạc tử cung
Rau quả nhiều màu sắc
Các loại rau quả và trái cây có màu sắc rực rỡ như vàng, xanh lá cây, đỏ, cam rất giàu vitamin, khoáng chất, chất xơ và flavonoid có tác dụng chống oxy hóa và chống viêm. Một số có hợp chất làm giảm căng thẳng oxy hóa, hỗ trợ quá trình trao đổi chất, loại bỏ estrogen khỏi cơ thể.
Với đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, flavonoid tự nhiên trong rau quả giúp tăng cường sức khỏe miễn dịch, nó ức chế sự tổng hợp và hoạt động sinh học của các chất trung gian gây viêm khác nhau. Đặc biệt, rau quả càng có nhiều màu sắc thì càng giàu flavonoid.
Thực phẩm giàu chất xơ
Sự phát triển của lạc nội mạc tử cung được kích thích bởi estrogen. Ăn thực phẩm giúp loại bỏ estrogen và ngăn ngừa mức estrogen tăng quá cao có thể mang lại lợi ích. Thực phẩm giàu chất xơ bao gồm trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt, các loại hạt, các loại đậu cũng giúp kéo estrogen ra khỏi cơ thể thông qua nhu động ruột.
Các loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, quinoa, gạo lứt và bánh mì nguyên hạt có nhiều chất xơ hòa tan và vitamin B. Những thực phẩm này là nguồn thức ăn cho vi khuẩn có lợi trong hệ vi sinh vật đường ruột giúp giảm viêm trong cơ thể.
Acid béo omega-3
Thực phẩm chứa chất béo omega-3 giúp làm dịu chứng viêm, có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và có khả năng làm giảm sự tiến triển của lạc nội mạc tử cung. Omega-3 can thiệp vào các tế bào miễn dịch được gọi là bạch cầu và các enzyme được gọi là cytokine, cả hai đều đóng vai trò quan trọng trong phản ứng viêm của cơ thể.
Acid béo omega-3 được tìm thấy trong cá béo, quả óc chó, hạt lanh, hạt chia, dầu thực vật… Đặc biệt, những loại cá béo như: cá hồi, cá mòi, cá trích, cá thu, cá cơm… là nguồn thực phẩm giàu acid béo omega-3 tốt nhất. Khi tiêu thụ các acid béo này, cơ thể chúng ta chuyển hóa thành các hợp chất phân giải có tác dụng chống viêm.
Thực phẩm giàu chất béo omega-3 giúp giảm viêm trong cơ thể.
Dầu ô liu
Dầu ô liu được khuyến nghị là chất béo bổ sung chính, thay thế các loại dầu và chất béo khác. Theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, dầu ô liu không có hàm lượng calo thấp hơn các loại dầu khác. Mỗi muỗng canh chứa khoảng 120 calo cũng giống như các loại chất béo khác. Đó là lý do tại sao các chuyên gia khuyên bạn nên thay thế dầu ô liu thay cho dầu hoặc bơ kém lành mạnh hơn.
Dầu ô liu rất giàu chất chống oxy hóa. Những chất chống oxy hóa này có hoạt tính sinh học mạnh, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính. Nghiên cứu cho thấy, chất chống oxy hóa trong dầu ô liu có thể ức chế một số gen và protein dẫn đến chứng viêm. Acid oleic – acid béo chính trong dầu ô liu làm giảm mức độ của các dấu hiệu viêm quan trọng như protein phản ứng C (CRP).
Cách tốt nhất là nên sử dụng dầu ô liu nguyên chất vì nó giữ lại một số chất chống oxy hóa và các hợp chất hoạt tính sinh học tốt cho sức khỏe hơn các loại dầu ô liu tinh chế.
