Gạo lứt là một loại ngũ cốc nguyên hạt chỉ xay bỏ lớp vỏ trấu bên ngoài, giữ lại lớp cám, mầm và nội nhũ. Không giống như gạo trắng đã bị loại bỏ lớp cám và mầm trong quá trình xay xát kỹ hơn, gạo lứt vẫn giữ nguyên những lớp giàu dinh dưỡng này.
Điều này làm cho gạo lứt có hàm lượng chất xơ, vitamin và hương vị đậm đà hơn so với gạo trắng. Gần đây, gạo lứt được lựa chọn tiêu thụ nhiều. Tuy nhiên, gạo lứt có thể gây ra các nguy cơ cho sức khỏe và hàm lượng chất xơ cao có thể dẫn đến những tác dụng phụ.
1. Sự hiện diện của acid phytic trong gạo lứt hạn chế sự hấp thụ khoáng chất
Gạo lứt mang lại nhiều lợi ích nhưng ăn quá nhiều hoặc không đúng cách cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ.
Mặc dù các chuyên gia dinh dưỡng khuyên nên tiêu thụ gạo lứt vì nó làm giảm cholesterol và giảm nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường và tốt cho một số bệnh ung thư nhưng gạo lứt chứa hàm lượng acid phytic cao, do đó không phù hợp để tiêu thụ trong thời gian dài.
Acid phytic là một hợp chất chống dinh dưỡng tự nhiên có trong hạt thực vật, đóng vai trò là dạng dự trữ phốt pho chính trong nhiều mô thực vật, đặc biệt là trong hạt và ngũ cốc. Mặc dù, acid phytic có một số đặc tính có lợi, nhưng nó cũng có những đặc điểm có thể ảnh hưởng đến dinh dưỡng của con người.
Acid phytic được biết là hạn chế sự hấp thụ khoáng chất của cơ thể, đặc biệt là sắt, kẽm, magiê và canxi. Các chuyên gia dinh dưỡng cũng cho biết rằng, acid phytic làm giảm khả năng tiêu hóa tổng thể của gạo lứt nhiều hơn gạo trắng có thể dẫn đến các vấn đề tiêu hóa nghiêm trọng.
2. Các tác dụng phụ khác
Hàm lượng chất xơ cao trong gạo lứt có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa gây khó chịu ở một số người dẫn đến đầy hơi, chướng bụng và đau bụng.
Ngoài ra, gạo lứt chứa oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides và polyols có thể lên men có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa cho người mắc Hội chứng ruột kích thích.
Một số người có thể bị dị ứng với gạo, có thể gây ra các triệu chứng như phát ban, ngứa hoặc các phản ứng dị ứng nghiêm trọng hơn,
Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng, gạo lứt có thể chứa hàm lượng asen vô cơ cao hơn gạo trắng. Tiêu thụ asen ở mức cao trong thời gian dài có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe. Bên cạnh asen, gạo lứt có thể tích tụ các kim loại nặng khác như chì và cadmium từ đất, có thể gây ra nhiều tác động xấu đến sức khỏe.
Vì vậy, người tiêu thụ gạo lứt nên ngâm gạo lứt ở nhiệt độ cao hơn trước khi nấu, chẳng hạn như nước ấm sẽ loại bỏ một số phytate tự nhiên. Gạo lứt ngâm hoặc nảy mầm khi nấu chín sẽ chứa hàm lượng acid phytic thấp hơn.
