Trước diễn tiến phức tạp của bệnh sốt xuất huyết Dengue và nguy cơ bệnh Chikungunya (CHIKV) xâm nhập, ngày 13/8, đoàn công tác của Viện Pasteur TPHCM đã tiến hành giám sát hoạt động phòng, chống bệnh do virus Chikungunya tại phường Xuân Hòa để kịp thời hỗ trợ địa phương rà soát tình hình và chủ động lên phương án ứng phó với dịch bệnh.

Theo báo cáo của Trạm Y tế phường Xuân Hoà, 7 tháng đầu năm 2025, phường có 46 điểm nguy cơ thấp, tình hình dịch sốt xuất huyết trên địa bàn phường cơ bản được kiểm soát. Tính từ đầu năm tới 31/7, phường ghi nhận 11 ca và 01 ổ dịch. Tính đến 13/8, trên địa bàn phường không ghi nhận ca hay ổ dịch phát sinh mới.

So với 7 tháng đầu năm 2024 (ghi nhận 6 ca sốt xuất huyết và không ghi nhận ổ dịch), số ca mắc và số ổ dịch đã tăng gấp 2. Trước tình hình đó, trạm y tế cùng UBND phường đã có những hoạt động can thiệp, tăng cường hơn để kiểm soát tốt tình hình dịch, cụ thể truyền thông về dịch bệnh đến từng khu phố (phát loa, tờ rơi, đăng poster trên mạng xã hội TYT, UBND phường), giám sát điểm nguy cơ và thực hiện chiến dịch ASEAN. Các hoạt động trên còn được đánh mạnh hơn nữa tại các điểm xảy ra ổ dịch.

Đại diện Trạm Y tế phường Xuân Hoà cho biết, hiện phường chủ yếu tập trung diệt lăng quăng do lượng muỗi ghi nhận rất ít nên phường không phun thuốc. Phường ưu tiên đẩy mạnh công tác truyền thông. Một số hộ dân vẫn còn dụng cụ chứa nước, nhưng đã kiểm soát tốt, không để phát sinh lăng quăng nhờ được tuyên truyền và trang bị kiến thức phòng chống từ trước.

Đại diện đoàn kiểm tra, ThS. Diệp Thanh Hải – Tổ trưởng Tổ Sốt xuất huyết, Khoa Kiểm soát và Phòng ngừa bệnh tật, Viện Pasteur TPHCM nhận định, dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, dù ở vùng được đánh giá ‘an toàn’, địa phương vẫn không được chủ quan, nhất là khi bệnh Chikungunya có nguy cơ xâm nhập.

Theo ThS Diệp Thanh Hải, Quyết định 3091 của Bộ Y tế (ban hành năm 2017) đã quy định rõ tiêu chí giám sát, lồng ghép điều tra dịch tễ và lấy mẫu xét nghiệm các bệnh nhân nghi ngờ mắc sốt xuất huyết Dengue, bệnh do virus Zika hoặc Chikungunya đến khám ngoại trú.

Cụ thể, các cơ sở giám sát phải lấy mẫu xét nghiệm của 2 bệnh nhân trên 5 tuổi/ngày có triệu chứng khởi phát trong vòng 5 ngày. Việc lấy mẫu được thực hiện 5 ngày/tuần (từ thứ Hai đến thứ Sáu). Nếu trong ngày không đủ số lượng bệnh nhân thỏa tiêu chí, có thể lấy bù trong các ngày tiếp theo nhưng không quá thứ Sáu của tuần đó.

Nếu có mẫu bệnh nhân đủ tiêu chí, mỗi ngày sẽ lấy ngẫu nhiên 2 mẫu, gom trong một tuần rồi gửi Viện. Viện Pasteur TPHCM sẵn sàng hỗ trợ xét nghiệm tác nhân gây bệnh trên muỗi nếu phát hiện ca nghi ngờ; mẫu muỗi có thể gửi trực tiếp để xét nghiệm nhanh.

“Bệnh Chikungunya đa phần nhẹ, tự khỏi sau 4–7 ngày nhưng vẫn thuộc nhóm bệnh cần giám sát. Nhân dịp này, chúng ta nên kích hoạt lại hệ thống giám sát. Khi phát hiện ca nghi ngờ, cần đặt bảng thông điệp tại nơi khám để nhắc nhở cộng đồng”, ThS Hải nói.

Về báo cáo ca bệnh, các phường sau khi sáp nhập cần chia sẻ dữ liệu để theo dõi chính xác. Khi gửi mẫu bệnh nhân và mẫu muỗi cần đồng thời báo cáo cho thành phố để tổng hợp nhằm đảm bảo giám sát đúng tiêu chuẩn, tránh lấy mẫu theo cảm tính.

Ông Huỳnh Công Thành (phường Xuân Hoà) cho biết, trong thời gian qua, lực lượng y tế phường Xuân Hòa thường xuyên xuống khu phố, từng hộ dân để nhắc nhở người dân diệt lăng quăng, phòng chống sốt xuất huyết. Với những hộ có nguy cơ cao như để vật dụng bừa bãi hoặc có chum, bể chứa nước, cán bộ y tế đều hướng dẫn đậy kín hoặc đổ bỏ để tránh phát sinh lăng quăng. Đồng thời, phòng y tế đã phát tờ rơi tuyên truyền đến từng hộ, nâng cao ý thức phòng chống sốt xuất huyết.

Về dịch bệnh mới, ông Thành cho hay: “Cán bộ y tế phường cũng đã phổ biến cho người dân biết. Người dân đều lo ngại dịch bệnh lây lan, nhất là khi còn tồn tại điểm nguy cơ. Một số khu vực khó kiểm soát, chúng tôi vẫn định kỳ nhắc nhở, kiểm tra. Khi phát hiện nước tồn đọng, đề nghị bảo vệ bơm hoặc múc bỏ; trường hợp không bơm được, có thể thả cá để diệt lăng quăng”.